Noologia
– Origina Neksuso

Kometo

    Kometo
    Kometo estas glacia malgranda korpo en orbito ĉirkaŭ stelo, kiu evoluigas hararon kaj voston kiam ĝi proksimiĝas al stela radiado.

    Difino

    Kometo estas ĉiela korpo ĉefe konsistanta el glacioj, polvo kaj volatilaj kunmetaĵoj. Ĝi orbitas ĉirkaŭ stelo laŭ kutime elipsa aŭ parabola trajektorio. Male al asteroidoj, kometoj montras videblan aktivecon kiam ili proksimiĝas al la stelo, pro la sublimiĝo de iliaj volatilaj materialoj. Ili ne brilas propraĵe, sed reflektas la stelan lumon.

    Strukturo

    La strukturo de kometo enhavas solidan kernon el glacio miksita kun mineralaj partikloj, nomatan kometa kerno. Ĉirkaŭ la kerno formiĝas gasa kaj polva envolvaĵo nomata hararo (aŭ komo) kiam la kometo alproksimiĝas al la stelo. Du tipoj de vostoj formiĝas: polva vosto kurbiĝanta pro radiopremo, kaj plasma vosto rektlinia, direktata de la stela vento.

    Funkciado

    La kometa aktiveco dependas de la distanco al la stelo. Kiam kometo alproksimiĝas, la temperaturo kreskas kaj kaŭzas sublimiĝon de la glacioj, liberigante gasojn kaj partiklojn kiuj formas la hararon. Tiu materio estas puŝata for de la kerno per radiado kaj kampoj magnetaj, kio kreas la vostojn. Kiam ĝi foriĝas, la aktiveco malpliiĝas kaj la kometo refariĝas neaktiva kerno.

    Evoluo

    Kometoj evoluas laŭ siaj proksimiĝoj al la stelo. Ĉe ĉiu orbito, parto de ilia maso perdiĝas kiel gaso kaj polvo, kaŭzante iompostiomajn ŝanĝojn en la surfaco. Iuj kometoj povas fragmentiĝi, estingiĝi aŭ iĝi ne distinkeblaj de neaktivaj asteroidoj.

    Limoj

    Kometo estas limigita de sia maso, sia kvanto da volatiloj kaj sia orbito. Ĝia aktiveco okazas nur ĉe sufiĉa proksimeco al la stelo por ke sublimiĝo eblu. Preter certa distanco, ĝi restas inerta. Ĝia stabileco povas ankaŭ esti influata de gravitaj interagoj kun aliaj ĉielaj korpoj.

    ← Reen al astronomio